ਪਾਣੀ ਵੰਡ ਸਬੰਧੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਬਿਆਨ — ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 30 ਅਪ੍ਰੈਲ 2025 Aj Di Awaaj
ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਵੱਲੋਂ ਪਾਣੀ ਵੰਡ ਸਬੰਧੀ ਦਿੱਤੇ ਬਿਆਨ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ 26 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਖੁਦ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਜੀ ਨੂੰ ਫੋਨ ਰਾਹੀਂ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਇਆ ਸੀ ਕਿ ਭਾਖੜਾ ਬੀਬੀਐਮਬੀ ਦੀ ਤਕਨੀਕੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ 23 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ, ਹਰਿਆਣਾ, ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਛੱਡਣ ਦਾ ਜੋ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਸੀ, ਉਸਦੀ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਟਾਲਮਟੋਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸ ਦਿਨ ਮਾਨ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਇਹ ਯਕੀਨ ਦਿਵਾਇਆ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਤੁਰੰਤ ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹੁਕਮ ਦੇਣਗੇ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਸਵੇਰੇ ਤੱਕ ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੋਵੇਗੀ।
ਸ਼੍ਰੀ ਸੈਣੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 27 ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੁਪਹਿਰ 2 ਵਜੇ ਤੱਕ ਵੀ ਪੰਜਾਬ ਵੱਲੋਂ ਕੋਈ ਕਾਰਵਾਈ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਫੋਨ ਵੀ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਾਨ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪੱਤਰ ਲਿਖ ਕੇ ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦੱਸੀਆਂ। ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸੈਣੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 48 ਘੰਟਿਆਂ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੱਤਰ ਦਾ ਕੋਈ ਜਵਾਬ ਨਾ ਦੇ ਕੇ ਮਾਨ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਚਮਕ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਤੱਥਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਗੁੰਮਰਾਹ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। (ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵੱਲੋਂ ਭੇਜੇ ਪੱਤਰ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀ ਵੀ ਸੰਗਲਨ ਹੈ।)
ਸੈਣੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਾਨ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਜਾਂ ਬੀਬੀਐਮਬੀ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨਹੀਂ ਰੱਖੀ, ਸਿਰੇ ਤੋਂ ਝੂਠ ਹੈ। ਹਰ ਇਕ ਬੂੰਦ ਪਾਣੀ ਦਾ ਹਿਸਾਬ ਬੀਬੀਐਮਬੀ, ਪੰਜਾਬ, ਹਰਿਆਣਾ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਕੋਲ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮਾਨ ਸਾਹਿਬ ਨੇ 2022, 2023 ਅਤੇ 2024 ਵਿੱਚ ਅਪ੍ਰੈਲ, ਮਈ ਅਤੇ ਜੂਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਦੇ ਵੀ 9000 ਕਿਊਸੈਕ ਤੋਂ ਘੱਟ ਪਾਣੀ ਹਰਿਆਣਾ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ, ਇਹ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਦੱਸੀ।
ਸੰਖੇਪ ਅੰਕੜੇ (29 ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੱਕ):
| ਸਾਲ | ਭਾਖੜਾ ਡੈਮ ਪੱਧਰ (ਫੁੱਟ) | ਹਰਿਆਣਾ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਪਾਣੀ (ਕਿਊਸੈਕ) |
|---|---|---|
| 2020-21 | 1525.60 | 8263 |
| 2021-22 | 1564.1 | 9726 |
| 2022-23 | 1570.54 | 9850 |
| 2023-24 | 1567.33 | 10067 |
| 2024-25 | 1555.82 | —– |
ਸੈਣੀ ਨੇ ਸਾਫ਼ ਕੀਤਾ ਕਿ ਜੋ ਪਾਣੀ ਬੀਬੀਐਮਬੀ HCP (ਹਰਿਆਣਾ ਕਾਨਟੈਕਟ ਪੌਇੰਟ) ‘ਤੇ ਭੇਜਦੀ ਹੈ, ਉਸ ਵਿੱਚੋਂ 500 ਕਿਊਸੈਕ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਲਈ, 800 ਕਿਊਸੈਕ ਰਾਜਸਥਾਨ ਲਈ ਅਤੇ 400 ਕਿਊਸੈਕ ਪੰਜਾਬ ਲਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਰਿਆਣਾ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ 6800 ਕਿਊਸੈਕ ਹੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਪ੍ਰੈਲ ਅਤੇ ਮਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਧਾਨ ਦੀ ਰੋਪਾਈ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਨਾਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਪਾਣੀ ਸਿਰਫ਼ ਪੀਣ ਲਈ ਹੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸੈਣੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਾਨ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਪੋਂਗ ਅਤੇ ਰਣਜੀਤ ਸਾਗਰ ਡੈਮ ਦੀ ਗੱਲ ਤਾਂ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਭਾਖੜਾ ਡੈਮ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ – ਜਦਕਿ ਹਰਿਆਣਾ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਭਾਖੜਾ ਡੈਮ ਤੋਂ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਹਫਤੇ ਵਿਚ ਹਰਿਆਣਾ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ 4000 ਕਿਊਸੈਕ ਪਾਣੀ ਮਿਲਿਆ ਜੋ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਮੰਗ ਦਾ 60% ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਈ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਡੈਮ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਪਾਣੀ ਸਿਰਫ਼ ਪੀਣ ਲਈ ਹੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ 800 ਕਿਊਸੈਕ ਰਾਜਸਥਾਨ, 400 ਕਿਊਸੈਕ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ 500 ਕਿਊਸੈਕ ਦਿੱਲੀ ਨੂੰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਸੀ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੋਈ ਅਤਿਰਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਹਾਰ ਗਈ ਹੈ ਤਾਂ ਮਾਨ ਸਾਹਿਬ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣ ਲਈ ਇਹ ਹਲੇਲੇ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਸੈਣੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਵੱਲੋਂ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕਿ ਹਰਿਆਣਾ ਮਾਰਚ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਆਪਣਾ ਪੂਰਾ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਚੁੱਕਾ ਹੈ, ਗਲਤ ਹੈ। ਅਸਲ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹਰਿਆਣਾ ਨੂੰ ਅਜੇ ਤੱਕ ਉਸਦਾ ਪੂਰਾ ਹਿੱਸਾ ਮਿਲਿਆ ਹੀ ਨਹੀਂ। ਜੇਕਰ ਬੀਬੀਐਮਬੀ ਵੱਲੋਂ ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਮੰਗ ਅਨੁਸਾਰ ਪਾਣੀ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਭਾਖੜਾ ਡੈਮ ਦੇ ਰਿਜ਼ਰਵ ਵਾਟਰ ਦਾ ਸਿਰਫ਼ 0.0001% ਹੋਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਡੈਮ ਦੇ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਕੋਈ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗਾ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੂਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਡੈਮ ਵਿੱਚ ਜਗ੍ਹਾ ਬਣਾਉਣੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਮਾਨਸੂਨ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਪਾਣੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਚਲੇ ਜਾਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ – ਜੋ ਨਾ ਤਾਂ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਿਤ ਵਿੱਚ ਹੈ।
ਸੈਣੀ ਨੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਿਤ ਵਿੱਚ ਸੋਚਦਿਆਂ, ਤੱਥਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਕੰਮ ਕਰੇ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਹੱਕ ਦਾ ਪਾਣੀ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਏ। ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਰਾਜਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਵਧਾਏਗਾ, ਸਗੋਂ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਵੇਗਾ।
