Chandigarh 07 July 2025 AJ DI Awaaj
ਕਾਰਗਿਲ ਯੁੱਧ ਦੇ ਨਾਇਕ ਕਹੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ਹੀਦ ਕੈਪਟਨ ਵਿਕ੍ਰਮ ਬੱਤਰਾ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਦੋਸ਼ਮਣਾਂ ਦੇ ਦੰਦ ਖੱਟੇ ਕੀਤੇ, ਸਗੋਂ ਆਪਣੀ ਬਹਾਦਰੀ ਅਤੇ ਬਲੀਦਾਨ ਨਾਲ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਮੱਥਾ ਉੱਚਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੇਸ਼ਭਗਤੀ ਇਨੀ ਡੂੰਘੀ ਸੀ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਐਮਏ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਦੀ ਪਰੀਖਿਆ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉੱਤਰਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਸਿਰਫ਼ “ਜੈ ਭਾਰਤ… ਜੈ ਭਾਰਤ…” ਹੀ ਲਿਖ ਦਿੱਤਾ।
ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਹਾਦਤ ਦੇ ਦਿਵਸ 7 ਜੁਲਾਈ ਮੌਕੇ, ਅਮਰ ਉਜਾਲਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਜੀ.ਐੱਲ. ਬੱਤਰਾ ਨਾਲ ਖਾਸ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਈ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜੋ ਕਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਈਆਂ।
ਲਵ-ਕੁਸ਼ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸ਼ੁਰੂਆਤ, ਵਿਕ੍ਰਮ ਬਣੇ ਵਿਰਲੇ
ਬੱਤਰਾ ਸਾਬ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਦੋ ਧੀਆਂ ਹੋਈਆਂ – ਸੀਮਾ ਅਤੇ ਨੂਤਨ। ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਇੱਛਾ ਕੀਤੀ, ਤਾਂ ਰੱਬ ਨੇ ਦੋ ਜੁੜਵਾਂ ਪੁੱਤਰ ਬਖ਼ਸ਼ੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਮਾਂ ਦੀ ਧਾਰਮਿਕਤਾ ਕਾਰਨ ਲਵ ਅਤੇ ਕੁਸ਼ ਰੱਖੇ ਗਏ। ਜਦੋਂ ਸਕੂਲ ਦਾਖਲਾ ਹੋਇਆ, ਤਦੋਂ ਇਹ ਨਾਂ ਵਿਕ੍ਰਮ ਬੱਤਰਾ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਬੱਤਰਾ ਰੱਖੇ ਗਏ।
ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸੈਨਾ ਤੱਕ: ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਸੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦੀ ਚਮਕ
ਵਿਕ੍ਰਮ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੇਂਦਰੀ ਵਿਦਿਆਲਯਾ, ਪਾਲੰਪੁਰ ਤੋਂ ਹੋਈ। ਉਹ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਕਰਾਟੇ, ਟੇਬਲ ਟੈਨਿਸ, ਅਤੇ ਵਾਦ-ਵਿਵਾਦ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਅੱਗੇ ਰਹਿੰਦੇ। 1993-94 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਡੀਏਵੀ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ, ਇਥੇ ਉਹ ਐਨਸੀਸੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਅਤੇ ਉੱਥੋਂ ਹੀ ਦੇਸ਼ਭਗਤੀ ਦੀ ਚਿੰਗਾਰੀ ਅੰਦਰ ਲੱਗੀ। 1996 ਵਿੱਚ ਡਿਗਰੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਐਮਏ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ‘ਚ ਦਾਖਲਾ ਲਿਆ, ਪਰ ਇਹ ਪੂਰਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਸਿਲੈਕਸ਼ਨ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।
ਪੀਯੂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਲੈ ਕੇ ਕੀਤੀ ਸੀ CDS ਦੀ ਤਿਆਰੀ
ਜੀ.ਐੱਲ. ਬੱਤਰਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਵਿਕ੍ਰਮ ਨੇ MA ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ‘ਚ ਦਾਖਲਾ ਇਸ ਲਈ ਲਿਆ ਸੀ ਕਿ ਪਹਿਲੇ ਨੰਬਰ ਦੇ ਹੋਸਟਲ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਕੇ CDS ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਸਕੇ। ਇਥੇ ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਹਿਲਾ ਮਿਤਰ ਨਾਲ ਵੀ ਮਿਲੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ CDS ਇਮਤਿਹਾਨ ਵਧੀਆ ਰੈਂਕ ਨਾਲ ਪਾਸ ਕੀਤਾ।
ਜਦੋਂ ਪਹਿਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਪੇਪਰ ਆਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ “ਮੈਂ ਪੇਪਰ ਨਹੀਂ ਦੇਣਾ।” ਪਰ ਪਿਤਾ ਨੇ ਮਨਾਇਆ ਕਿ “ਫੀਸ ਭਰੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਪੇਪਰ ਦੇ ਦਿਓ।” ਉਹ ਪੇਪਰ ਦੇਣ ਤਾਂ ਗਏ, ਪਰ ਪੂਰੇ ਪੇਪਰ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ “ਜੈ ਭਾਰਤ… ਜੈ ਭਾਰਤ…” ਲਿਖ ਕੇ ਆ ਗਏ।
ਅੱਜ ਵੀ ਸੰਭਾਲੀ ਹੋਈ ਹੈ ਵਿਕ੍ਰਮ ਦੀ ਯਾਮਾਹਾ ਬਾਈਕ ਅਤੇ ਯਾਦਾਂ
ਵਿਕ੍ਰਮ ਦੀ ਯਾਮਾਹਾ RX100 ਬਾਈਕ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਟ ਅਤੇ ਮਾਂ ਲਈ ਲਿਆ ਸ਼ਾਲ ਅੱਜ ਵੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਸੰਭਾਲ ਕੇ ਰੱਖੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਹ ਬਾਈਕ ਉਹ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ‘ਤੇ ਚਲਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਪਿਤਾ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵੀ ਉਹ ਬਾਈਕ ਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਹਨ, ਤਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅੱਖ ਅਤੀਤ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਵਿਚ ਭਿੱਜ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਬਾਈਕ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ, ਨਾ ਹੀ ਕਦੇ ਵੇਚਣ ਦੀ ਸੋਚੀ।
“ਜਾਂ ਤਿਰੰਗਾ ਲਹਿਰਾ ਕੇ ਆਵਾਂਗਾ, ਜਾਂ ਤਿਰੰਗੇ ਵਿੱਚ ਲਿਪਟ ਕੇ”
ਜੰਗ ਤੋਂ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਕ੍ਰਮ ਘਰ ਆਏ ਸਨ। ਇਕ ਰਾਤ ਦੋਸਤ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਸੰਭਲ ਕੇ ਰਹੀਂ” ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ –
“ਜਾਂ ਤਿਰੰਗਾ ਲਹਿਰਾ ਕੇ ਆਵਾਂਗਾ, ਜਾਂ ਤਿਰੰਗੇ ਵਿੱਚ ਲਿਪਟ ਕੇ।”
ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜੋ ਕਿਹਾ, ਕਰਕੇ ਵੀ ਦਿਖਾਇਆ। ਪੌਇੰਟ 5140 ਉੱਤੇ ਤਿਰੰਗਾ ਲਹਿਰਾਇਆ ਅਤੇ ਪੌਇੰਟ 4875 ਉੱਤੇ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ।
ਪਰਿਵਾਰ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿਚ ਪਾਲਮਪੁਰ ਵਿੱਚ ਇਕ ਸੰਗ੍ਰਹਾਲਾ (ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ) ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੱਤਰ, ਤਸਵੀਰਾਂ ਅਤੇ ਯੁੱਧ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮਰੰਮਤ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ।
ਪਿਤਾ ਦੀ ਇੱਛਾ – ਵਿਕ੍ਰਮ ਦੇ ਨਾਂ ‘ਤੇ ਬਣੇ ਸਮਾਰਕ
ਜੀ.ਐੱਲ. ਬੱਤਰਾ ਦੀ ਇੱਛਾ ਹੈ ਕਿ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੇਟੇ ਦੇ ਨਾਂ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਸਮਾਰਕ ਜਾਂ ਸਥਾਨ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਵਿਕ੍ਰਮ ਨੇ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦਾ ਨਾਮ ਰੌਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਵਰਲਡ ਹਿਮਾਚਲੀ ਆਰਗਨਾਈਜੇਸ਼ਨ ਨੇ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਲੈਫਟਿਨੈਂਟ ਗਵਰਨਰ ਗੁਲਾਬ ਚੰਦ ਕਟਾਰੀਆ ਕੋਲ ਵੀ ਇਹ ਮੰਗ ਰੱਖੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਆਸ਼ਾ ਜਤਾਈ ਹੈ।
