12 ਮਾਰਚ 2025 Aj Di Awaaj
ਹੇਮੈਟੋਹਾਈਡ੍ਰੋਸਿਸ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਵਿਰਲ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਪਸੀਨੇ ਦੀ ਬਜਾਏ ਖੂਨ ਨਿਕਲਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਜ਼ੀਰਾਨੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਪਸੀਨੇ ਦੇ ਪੋਰਸ ਤੋਂ ਰਕਤ ਵਹਿਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਹੇਮੈਟੋਹਾਈਡ੍ਰੋਸਿਸ ਜਾਂ ‘ਪਸੀਨੇ ਵਾਲਾ ਖੂਨ’ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਰੀਰਕ ਹਾਲਤ ਅਕਸਰ ਤਿਵ੍ਰ ਤਣਾਅ ਜਾਂ ਭੈਅ ਕਾਰਨ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਕਿਵੇਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ?
ਹੇਮੈਟੋਹਾਈਡ੍ਰੋਸਿਸ ਵਿੱਚ ਪਸੀਨੇ ਦੀਆਂ ਗ੍ਰੰਥੀਆਂ (ਸਵੇਟ ਗਲੈਂਡ) ਦੇ ਨੇੜੇ ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਰਕਤ ਨਲਿਕਾਵਾਂ (ਕੇਸ਼ਿਕਾਵਾਂ) ਫਟ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਖੂਨ ਪਸੀਨੇ ‘ਚ ਮਿਲਕੇ ਚਮੜੀ ‘ਤੇ ਆਉਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।
ਤਣਾਅ, ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਡਰ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ ਵੱਡੇ ਕਾਰਨ
👉 ਮਨੋਵੈਜਾਨਕ ਤਣਾਅ : ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਡਰ, ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ ਇਸ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਵਜ੍ਹਾਂ ਹਨ।
👉 ਅਤੀ ਨਿਯਮਿਤ ਕਸਰਤ (Overexertion): ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਰੀਰਕ ਮਿਹਨਤ ਵੀ ਇੱਕ ਸੰਭਾਵਿਤ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
👉 ਮਨੋਵੈਜਾਨਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ: ਕੁਝ ਮਨੋਵੈਗਿਆਨਕ ਵਿਕਾਰ ਜਾਂ ਹੋਰ ਚਿਕਿਤਸਕ ਹਾਲਤਾਂ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਉਤਪੰਨ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
👉 ਅਤੀ ਸੰਕਟਮਈ ਹਾਲਾਤ (Extreme Situations): ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਕਿਸੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੰਕਟਮਈ ਪਲ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੌਤ ਦਾ ਭੈਅ) ‘ਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਕੀ ਹੈ ਇਲਾਜ?
ਹੇਮੈਟੋਹਾਈਡ੍ਰੋਸਿਸ ਦਾ ਫਿਲਹਾਲ ਕੋਈ ਖਾਸ ਇਲਾਜ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਹਾਲਤ ਅਕਸਰ ਆਪਣੇ-ਆਪ ਸੁਧਰ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਚਿਕਿਤਸਕ ਇਲਾਜ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਉੱਤੇ ਕੇਂਦਰਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
👉 ਚਿੰਤਾ ਨਿਯੰਤਰਣ (Stress Management): ਡਾਕਟਰ ਅਕਸਰ ਮਨੋਵੈਜਾਣਕ ਉਲਝਣਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
👉 ਦਵਾਈਆਂ (Medications): ਕਈ ਵਾਰ ਬੈਂਜ਼ੋਡਾਈਜ਼ੈਪਾਈਨ (Benzodiazepine) ਅਤੇ ਬੀਟਾ-ਬਲਾਕਰ (Beta-blockers) ਵਰਗੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
👉 ਅਧਿਕ ਹੋਰ ਖੋਜ ਦੀ ਲੋੜ: ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਬਹੁਤ ਹੀ ਵਿਰਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਘਣੀ ਵਧੀਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਾਵਧਾਨ ਰਹੋ! ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਚਮੜੀ ‘ਚੋਂ ਪਸੀਨੇ ਦੀ ਬਜਾਏ ਖੂਨ ਨਿਕਲਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਬਿਨਾ ਦੇਰੀ ਕਰਕੇ ਡਾਕਟਰੀ ਸਲਾਹ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
