21 ਨਵੰਬਰ 2025 Aj Di Awaaj
ਹੈਲਥ ਡੈਸਕ: ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਅਚਾਨਕ ਕਿਉਂ ਵਧ ਜਾਂਦੇ ਹਨ? ਕਾਰਡੀਓਲੋਜਿਸਟ ਡਾ. ਅਜੀਤ ਜੈਨ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਠੰਢ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਅਸਰ ਦਿਲ ’ਤੇ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਦਿਲ ਦੇ ਮਰੀਜ਼, ਬਜ਼ੁਰਗ, ਸ਼ੂਗਰ ਅਤੇ ਹਾਈ ਬੀਪੀ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਦਾ ਖਤਰਾ ਕਈ ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਰਦੀ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦਾ ਖ਼ਾਸ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਠੰਢ ਵਿੱਚ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੱਛਣ
ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਨਿਸ਼ਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ—
ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਜਾਂ ਭਾਰੀਪਨ (ਦੜ੍ਹ, ਬਾਂਹ ਜਾਂ ਪੱਠ ਤੱਕ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ)
ਸਾਹ ਚੜ੍ਹਣਾ
ਚੱਕਰ ਆਉਣਾ ਜਾਂ ਗੈਰ-ਸਧਾਰਣ ਥਕਾਵਟ
ਠੰਢੇ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦੇ ਹੀ ਦਰਦ ਵਧਣਾ
ਜਬੜੇ ਜਾਂ ਗਰਦਨ ਵਿੱਚ ਦਰਦ
ਇਹ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਗ਼ਲਤੀ ਨਾਲ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਜਾਂ ਗੈਸ ਸਮਝ ਕੇ ਟਾਲਣਾ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਨਾਲ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਘਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਦੇ 4 ਵੱਡੇ ਕਾਰਨ
1. ਖੂਨ ਦੀ ਨਸਾਂ ਦਾ ਸਿਕੁੜਨਾ
ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਕਾਰਡੀਓਲੋਜਿਸਟ ਡਾ. ਅਜੀਤ ਜੈਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਠੰਢ ਵਿੱਚ ਬਲੱਡ ਵੈਸਲ ਸਿਕੁੜ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਵਧਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦਿਲ ’ਤੇ ਵਾਧੂ ਦਬਾਅ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ।
2. ਖੂਨ ਦਾ ਗਾੜ੍ਹਾ ਹੋਣਾ
ਠੰਢੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰ ਦਾ ਬਲੱਡ ਕੁਝ ਗਾੜ੍ਹਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਖੂਨ ਦੇ ਠੱਠੇ (ਕਲੌਟ) ਬਣਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵਧਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਜਾਂ ਸਟਰੋਕ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ।
3. ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਘਾਟ
ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਗਰਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਦਿਲ ਨੂੰ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਮੰਗ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਦਿਲ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਖਤਰਾ ਬਹੁਤ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
4. ਅਚਾਨਕ ਭਾਰੀ ਮਿਹਨਤ ਜਾਂ ਐਕਸਰਸਾਈਜ਼
ਬਿਨਾਂ ਵਾਰਮ-ਅੱਪ ਕੀਤੇ ਠੰਢ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਕੰਮ ਜਾਂ ਤੇਜ਼ ਕਸਰਤ ਕਰਨਾ ਦਿਲ ’ਤੇ ਤੁਰੰਤ ਦਬਾਅ ਵਧਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਧੜਕਨ ਬੇਤਰਤੀਬ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਦੀ ਨੌਬਤ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਬਚਾਅ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ?
ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਗਰਮ ਰੱਖੋ, ਅਚਾਨਕ ਠੰਢ ਵਿੱਚ ਨਾ ਜਾਓ
ਬੀਪੀ, ਸ਼ੂਗਰ ਅਤੇ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦੀ ਨਿਯਮਿਤ ਜਾਂਚ ਕਰਾਂਦੇ ਰਹੋ
ਬਿਨਾਂ ਵਾਰਮ-ਅੱਪ ਭਾਰੀ ਐਕਸਰਸਾਈਜ਼ ਨਾ ਕਰੋ
ਧੂਮਰਪਾਨ ਛੱਡੋ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਖੁਰਾਕ ਲਓ
ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਸਾਹ ਫੂਲਣਾ ਜਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਥਕਾਵਟ ਹੋਣ ’ਤੇ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ
