06 ਨਵੰਬਰ, 2025 ਅਜ ਦੀ ਆਵਾਜ਼
Health Desk: ਵਾਇਰਲ ਤੇ ਡੇਂਗੂ ਬੁਖਾਰ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੈ ਫਰਕ? ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਛਾਣੋ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਲੱਛਣ
ਡੇਂਗੂ ਇੱਕ ਮੱਛਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲਣ ਵਾਲੀ ਬੀਮਾਰੀ ਹੈ, ਜੋ ਮੱਛਰ ਦੇ ਕੱਟਣ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਕਸਰ ਲੋਕ ਵਾਇਰਲ ਬੁਖਾਰ ਅਤੇ ਡੇਂਗੂ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਨਹੀਂ ਸਮਝ ਪਾਂਦੇ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਨਾ ਹੋਣ ਤੇ ਇਹ ਬੀਮਾਰੀ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਡੇਂਗੂ ਦੀ ਸਹੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣੀਏ ਕਿ ਡੇਂਗੂ ਅਤੇ ਵਾਇਰਲ ਬੁਖਾਰ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੇ ਮੁੱਖ ਫਰਕ ਹਨ।
ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਵੱਧਦੇ ਕੇਸ
ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਦੀ ਹਫ਼ਤਾਵਾਰੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ, ਸਾਲ 2025 ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਡੇਂਗੂ ਦੇ 1136 ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਦੋ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਵੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ 208 ਨਵੇਂ ਮਰੀਜ਼ ਮਿਲੇ ਸਨ, ਉੱਥੇ 25 ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਇਹ ਗਿਣਤੀ 307 ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ।
ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਹੀ 72 ਨਵੇਂ ਕੇਸ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਜੋ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੰਕਰਮਣ ਲਗਭਗ ਹਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।
ਵਾਇਰਲ ਤੇ ਡੇਂਗੂ ਬੁਖਾਰ ਵਿੱਚ ਫਰਕ
ਵਾਇਰਲ ਬੁਖਾਰ ਅਕਸਰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਡੇਂਗੂ ਦਾ ਬੁਖਾਰ ਅਚਾਨਕ ਤੇ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਡੇਂਗੂ ਵਿੱਚ ਬੁਖਾਰ 104 ਡਿਗਰੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਡੇਂਗੂ ਦੀ ਖਾਸ ਪਛਾਣ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ, ਜੋੜਾਂ ਅਤੇ ਹੱਡੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਦਰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ “ਬ੍ਰੇਕਬੋਨ ਫੀਵਰ” ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਾਇਰਲ ਬੁਖਾਰ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਹਲਕਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਡੇਂਗੂ ਦਾ ਦਰਦ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੱਛਣ
ਡੇਂਗੂ ਬੁਖਾਰ ਦੇ ਕੁਝ ਮੁੱਖ ਲੱਛਣ ਇਹ ਹਨ:
ਤੀਖਾ ਸਿਰ ਦਰਦ
ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦਰਦ
ਚਮੜੀ ’ਤੇ ਲਾਲ ਚਕੱਤੇ
ਬੁਖਾਰ ਦੇ ਬਾਅਦ ਉਲਟੀਆਂ, ਪੇਟ ਦਰਦ ਜਾਂ ਬਹੁਤ ਥਕਾਵਟ
ਜੇ ਇਹ ਲੱਛਣ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣ, ਤਾਂ ਇਹ ਡੇਂਗੂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ’ਤੇ ਵਾਇਰਲ ਤੇ ਡੇਂਗੂ ਬੁਖਾਰ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਪਛਾਣਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਵਾਇਰਲ ਬੁਖਾਰ ਦੇ ਲੱਛਣ ਤੇ ਮਿਆਦ
ਆਮ ਵਾਇਰਲ ਬੁਖਾਰ ਅਕਸਰ 3 ਤੋਂ 5 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਛੀਕਾਂ, ਗਲਾ ਦਰਦ ਅਤੇ ਨੱਕ ਵਗਣਾ ਜਿਹੇ ਲੱਛਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਜਦਕਿ ਡੇਂਗੂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਲੱਛਣ ਘੱਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਲੇਟਲਿਟਸ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਘਟਣਾ। ਇਸ ਲਈ ਜੇ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖਣ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ ਅਤੇ ਪਲੇਟਲਿਟਸ ਦੀ ਜਾਂਚ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰਵਾਓ।
ਬਚਾਅ ਦੇ ਤਰੀਕੇ
ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਤੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਕਿਤੇ ਵੀ ਪਾਣੀ ਖੜਾ ਨਾ ਹੋਣ ਦਿਉ।
ਮੱਛਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਜਨਨ ਸਥਾਨਾਂ ਦੀ ਸਫਾਈ ਕਰੋ।
ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦਿਆਂ ਪੂਰੀ ਬਾਂਹਾਂ ਵਾਲੇ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨੋ।
ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਲੱਛਣ ਮਿਲਣ ’ਤੇ ਘਰੇਲੂ ਇਲਾਜ ਦੀ ਬਜਾਏ ਡਾਕਟਰੀ ਸਲਾਹ ਲਵੋ।
ਆਪਣੇ ਆਪ ਦਵਾਈ ਨਾ ਲਓ; ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਦੇਖ-ਰੇਖ ਵਿੱਚ ਹੀ ਦਵਾਈਆਂ ਤੇ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਲਵੋ।
ਨੋਟ: ਇਹ ਲੇਖ ਮੈਡੀਕਲ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਗਿਆਨਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
