24 ਦਸੰਬਰ, 2025 ਅਜ ਦੀ ਆਵਾਜ਼
Business Desk: ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਏਅਰਲਾਈਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ (PIA) ਆਖ਼ਰਕਾਰ ਨਿੱਜੀ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਚਲੀ ਗਈ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਵਾਂਗ PIA ਦੀ ਵੀ ਨਿੱਜੀਕਰਨ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਪਰ ਦੋਹਾਂ ਡੀਲਾਂ ਦੇ ਮੁੱਲ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਫਰਕ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਜਿੱਥੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਨੂੰ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਨੇ 18,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਖਰੀਦਿਆ ਸੀ, ਉੱਥੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ PIA ਸਿਰਫ਼ 4,300 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ (ਭਾਰਤੀ ਮੁੱਲ ਅਨੁਸਾਰ) ਵਿੱਚ ਵਿਕ ਗਈ। ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਨਿੱਜੀਕਰਨ ਬੋਲੀ ਦੌਰਾਨ ਆਰਿਫ਼ ਹਬੀਬ ਕੰਸੋਰਟੀਅਮ ਨੇ 135 ਅਰਬ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰੁਪਏ ਦੀ ਸਫਲ ਬੋਲੀ ਲਗਾ ਕੇ ਏਅਰਲਾਈਨ ਨੂੰ ਖਰੀਦ ਲਿਆ।
ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਅਤੇ PIA: ਦੋਹਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਮੁੱਖ ਫਰਕ
| ਵੇਰਵਾ | ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ (ਭਾਰਤ) | PIA (ਪਾਕਿਸਤਾਨ) |
|---|---|---|
| ਸ਼ੁਰੂਆਤ | 1932 | 1946 |
| ਵਿਕਰੀ ਦਾ ਸਾਲ | 2022 | 2025 |
| ਵਿਕਰੀ ਮੁੱਲ | ₹18,000 ਕਰੋੜ | ₹4,300 ਕਰੋੜ |
| ਖਰੀਦਦਾਰ | ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ | ਆਰਿਫ਼ ਹਬੀਬ ਗਰੁੱਪ |
| ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ | 300+ | 32–34 |
| ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਉਡਾਣਾਂ | ਲਗਭਗ 1,200 | ਲਗਭਗ 100 |
| ਕਰਜ਼ਾ (ਵਿਕਰੀ ਸਮੇਂ) | ₹15,000 ਕਰੋੜ | ₹20,000 ਕਰੋੜ |
ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਅਤੇ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੀ ਵਾਪਸੀ
ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਨੇ ਜਨਵਰੀ 2022 ਵਿੱਚ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਸੰਭਾਲਿਆ ਸੀ। ਖ਼ਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਏਅਰਲਾਈਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵੀ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਨੇ ਹੀ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜੋ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਰਕਾਰੀ ਹੱਥਾਂ ‘ਚ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ। ਦਹਾਕਿਆਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਮੁੜ ਆਪਣੇ ਅਸਲੀ ਮਾਲਕਾਂ ਕੋਲ ਆ ਗਈ ਹੈ। ਅੱਜ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਕੋਲ 300 ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦਾ ਬੇੜਾ ਹੈ।
ਕੌਣ ਹੈ ਆਰਿਫ਼ ਹਬੀਬ? (ਗੁਜਰਾਤ ਨਾਲ ਨਾਤਾ)
PIA ਨੂੰ ਖਰੀਦਣ ਵਾਲੇ ਆਰਿਫ਼ ਹਬੀਬ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਦਯੋਗਪਤੀ ਹਨ। ਬਲੂਮਬਰਗ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਮੂਲ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਗੁਜਰਾਤ ਸੂਬੇ ਦੇ ਬੰਟਵਾ ਸ਼ਹਿਰ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸੀ, ਜੋ ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1948 ਵਿੱਚ ਕਰਾਚੀ ਜਾ ਵਸਿਆ।
ਆਰਿਫ਼ ਹਬੀਬ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਦਸਵੀਂ ਤੱਕ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸਟਾਕ ਮਾਰਕੀਟ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਅੱਜ ਉਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਵਪਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
PIA ਡੀਲ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਸ਼ਰਤਾਂ
-
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ PIA ਵਿੱਚ 75% ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਵੇਚੀ
-
ਖਰੀਦਦਾਰ ਕੋਲ ਬਾਕੀ 25% ਸ਼ੇਅਰ ਖਰੀਦਣ ਲਈ 90 ਦਿਨ ਦਾ ਸਮਾਂ
-
ਵਿਕਰੀ ਤੋਂ ਮਿਲੀ ਰਕਮ ਦਾ 92.5% ਹਿੱਸਾ ਏਅਰਲਾਈਨ ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ














