25 ਨਵੰਬਰ, 2025 ਅਜ ਦੀ ਆਵਾਜ਼
Health Desk: ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਦੇ ਅਲਾਵ ਤੇ ਹੱਥ ਜਾਂ ਸਰੀਰ ਗਰਮ ਕਰਨਾ ਆਮ ਆਦਤ ਹੈ। ਇਹ ਅਰਾਮਦਾਇਕ ਲਗਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਕੁਝ ਗੰਭੀਰ ਸਾਈਡ-ਇਫੈਕਟ ਵੀ ਹਨ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਕਾਨਪੁਰ ਵਿੱਚ ਇਕ ਦੁਰਘਟਨਾ ਵਾਪਰੀ ਜਿੱਥੇ ਚਾਰ ਲੋਕ ਬੰਦ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਕੋਇਲਾ ਜਲਾਕੇ ਸੌ ਗਏ ਅਤੇ ਦਮ ਘੁੱਟਣ ਨਾਲ ਮਰੇ। ਇਹ ਘਟਨਾ ਸਾਬਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਬੰਦ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਜਲਾਉਣਾ ਕਿੰਨਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕਾਰਬਨ ਮੋਨੋਆਕਸਾਈਡ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ
ਕੋਇਲਾ ਜਾਂ ਲੱਕੜ ਜਲਾਉਣ ਨਾਲ ਕਾਰਬਨ ਮੋਨੋਆਕਸਾਈਡ (CO) ਬਣਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਗੰਧਹੀਣ ਅਤੇ ਬੇਰੰਗ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਗੈਸ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈ ਲੈਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੰਗਾਂ ਤੱਕ ਆਕਸੀਜਨ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਦੀ। ਬਿਨਾਂ ਵੈਂਟਿਲੇਸ਼ਨ ਵਾਲੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਜਲਾਉਣਾ ਸਭ ਤੋਂ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ।
ਚਮੜੀ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ
ਅੱਗ ਦੇ ਕੋਲ ਹੱਥ ਗਰਮ ਕਰਨ ਨਾਲ ਚਮੜੀ ਸੂਖੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਇਸ ਨਾਲ ਚਮੜੀ ‘ਤੇ ਕਾਲੇ ਜਾਂ ਜਾਲੀ ਵਾਲੇ ਧੱਬੇ ਪੈ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸਨੂੰ ‘ਏਰਿਥੇਮਾ ਏਬ ਇਗਨੇ’ ਜਾਂ ‘ਟੋਸਟਡ ਸਕਿਨ ਸਿੰਡਰੋਮ’ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਸਾਸ਼ ਅਤੇ ਦਿਲ ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਖੁਲੇ ਜਾਂ ਬੰਦ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਕੋਇਲਾ ਜਾਂ ਲੱਕੜ ਜਲਾਉਣ ਨਾਲ ਨਿਕਲਦਾ ਧੂੰਆ ਸਾਸ਼ ਲਈ ਹਾਨਿਕਾਰਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ PM2.5 ਕਣ ਫੇਫੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੂਜਨ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਐਸਥਮਾ, ਬ੍ਰੋਂਕਾਈਟਿਸ ਜਾਂ COPD ਵਰਗੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਦਿਲ ‘ਤੇ ਵੀ ਅਣਵਾਂਛਿਤ ਦਬਾਅ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ:
- ਬੰਦ ਕਮਰੇ ਜਾਂ ਬਿਨਾਂ ਵੈਂਟਿਲੇਸ਼ਨ ਵਾਲੀ ਜਗ੍ਹਾ ਤੇ ਅੱਗ, ਕੋਇਲਾ ਜਾਂ ਹੀਟਰ ਨਾ ਜਲਾਓ।
- ਰੂਮ ਹੀਟਰ ਵਰਤਣ ਸਮੇਂ ਖਿੜਕੀ ਥੋੜ੍ਹੀ ਖੁੱਲੀ ਰੱਖੋ।
- ਅੱਗ ਜਾਂ ਹੀਟਰ ਦੇ ਕੋਲ ਸਹੀ ਦੂਰੀ ਬਣਾਓ ਤਾਂ ਕਿ ਚਮੜੀ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਨਾ ਪਹੁੰਚੇ।
- ਹੱਥ ਗਰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਥਾਂ, ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਗਰਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਗਰਮ ਕਪੜੇ, ਹੀਟਿੰਗ ਪੈਡ ਜਾਂ ਹર્બਲ ਚਾਹ ਵਰਤੋਂ।
ਨੋਟ: ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੈਡੀਕਲ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
