ਫਰਮੈਂਟੇਡ ਆਰਗੈਨਿਕ ਖਾਦ ਬਾਰੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰ ਵਿਗਿਆਨਿਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਹ

ਅਬੋਹਰ, ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ,  23 ਜੂਨ 2025 Aj Di Awaaj

Punjab Desk : ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨਿਕਾਂ ਡਾ. ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਚੰਦ ਗੁਰਜਰ, ਹਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦਹੀਆ ਅਤੇ ਡਾ. ਅਰਵਿੰਦ ਕੁਮਾਰ ਅਹਲਾਵਤ ਨੇ ਫਰਮੈਂਟੇਡ ਆਰਗੈਨਿਕ ਖਾਦ ਬਾਰੇ ਦਿੱਤੀ ਸਲਾਹ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਿਸਾਨ ਖੇਤੀ ਸਬੰਧੀ ਸੇਧ ਲਈ ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸੰਪਰਕ ਵਿਚ ਰਹਿਣ। ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰ ਅਬੋਹਰ ਵਿਚ ਸੀਫੇਟ ਸੰਸਥਾਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਫਰਮੈਂਟੇਡ ਆਰਗੈਨਿਕ ਖਾਦ ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਫਾਇਦਾ ਕੀ ਹੈ  ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦਿਆਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ

v  ਫਰਮੈਂਟੇਡ ਆਰਗੈਨਿਕ ਖਾਦ ਇੱਕ ਉਪ-ਉਤਪਾਦ ਹੈ ਜੋ ਬਾਇਓਗੈਸ ਉਤਪਾਦਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ, ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਖਾਦ ਅਤੇ ਜੈਵਿਕ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਦੇ ਫਰਮੈਂਟੇਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

v  ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਨੁਕੂਲ ਖਾਦ: ਫਰਮੈਂਟੇਡ ਆਰਗੈਨਿਕ ਖਾਦ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਭੌਤਿਕ ਅਤੇ ਸੂਖਮ ਜੀਵਾਣੂ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰ ਕੇ ਟਿਕਾਊ ਖੇਤੀ ਅਭਿਆਸਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਬਣਤਰ ਅਤੇ ਨਮੀ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਿੱਟੀ ਦੀਆਂ ਅਨੁਕੂਲ ਸਥਿਤੀਆਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।

v  ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਅਤੇ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ: ਫਰਮੈਂਟੇਡ ਆਰਗੈਨਿਕ ਖਾਦ ਦੀ ਨਿਯਮਤ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਸਿਹਤਮੰਦ ਫਸਲਾਂ, ਉਪਜ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਅਤੇ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਜੈਵਿਕ ਅਤੇ ਟਿਕਾਊ ਖੇਤੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

v  ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਲਾਭ: ਇਹ ਕਾਰਬਨ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲੇ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਫਰਮੈਂਟੇਡ ਆਰਗੈਨਿਕ ਖਾਦ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਉਪਜਾਊ ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਲਚਕੀਲੇਪਣ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਟਿਕਾਊ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ।

ਫਸਲਾਂ ਵਿੱਚ ਫਰਮੈਂਟੇਡ ਆਰਗੈਨਿਕ ਖਾਦ ਅਤੇ ਐਨਪੀਕੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ:

ਸਰੋਤ: ਗੋਬਰਧਨ ‘ ਤੇ ਆਈਸੀਏਆਰ ਦੀ ਕੈਬਨਿਟ ਰਿਪੋਰਟ ।